ACH TEN MÓJ TORUŃ

 

Mój Toruń, czyli "Kraków" północy. Miasto w swej istocie wyjątkowe. Jako jedyne w Polsce posiada Starówkę w całości zaliczoną przez UNESCO do zabytków klasy zero. Miasto Mikołaja Kopernika z liczącym się w kraju i na świecie uniwersytetem, któremu nadano imię odkrywcy, że jednak Ziemia huśta się wokół Słońca a nie odwrotnie. UMK, pozostaje kontynuatorem uniwersytetu wileńskiego im. Stefana Batorego, jako że po wojnie rozgraniczono nasze braterstwo z Litwą. Toruń to miasto kultury.

 

 

Studiuje tu dużo więcej młodzieży niżeli w co najmniej dwa razy większej Bydgoszczy. Teatr im. Wiliama Horzycy w czasach gdy szczyciłem się tym, że jestem mieszkańcem tego miasta, organizował od lat liczące się w kraju festiwale w tym festiwal Kontakt, wcześniej festiwal teatrów Polski Północnej i kilku innych prezentacji, często na antenie ogólnopolskiej. Było to możliwe dzięki dotacjom dużych zakładów pracy i fabryk np. Toruńskiej Elany, Merinotexu, Apatora, Towimoru, oraz innych, instytucji, m.in. toruńskiej Energetyki, w której miałem zaszczyt pracować przez wiele lat. W Toruniu zamieszkiwałem od 1976 roku aż do roku 2008, a więc przez lat 32. Pokochałem ten diament urbanistyczny w Polsce. Swego czasu podczas wywiadu telewizyjnego z Jerzym Urbanem, na pytanie jakie miasto uważa on za najpiękniejsze usłyszałem odpowiedz: w świecie to Londyn, zaś w Polsce, Toruń. Oba te miasta są pięknie położone po dwu stronach najważniejszych krajowych rzek. Oba kipią piękną architekturą, wyjątkowymi zabytkami i pewnym tajemniczym urokiem. I chociaż ponad Londyn osobiście przedkładam stolicę Francji, to z całą resztą jego wypowiedzi się zgadzam.

Mój Kraków północy jest wielokrotnie mniejszy od stolicy Małopolski, ale ma w sobie coś. Ma osobliwe budowle ulokowane w czystym gotyku, jak piękny Ratusz, na dziedzińcu którego 200 lat temu ścinano głowy szubrawcom i złoczyńcom, Krzywą Wieżę, stare gotyckie kościoły. W jednym z nich, w katedrze św. Janów ochrzczono najsłynniejszego dotychczas obywatela miasta, oseska Mikołaja Kopernika. Katedra szczyci się drugim co do wielkości dzwonem w Polsce zwanym Tuba Dei (głos Boga). Stary Rynek zdobi unikalny w formie pomnik Flisaka. Pomników w Toruniu w przeliczeniu na ilość mieszkańców jest nawet za dużo.

 

 

Najsłynniejszy oczywiście to już historyczny pomnik Kopernika, ale też stoi dumny Piłsudski, oraz kilku Janów Pawłów II. Jest też Popiełuszko w formie wyjątkowo mało sympatycznej. Tu i ówdzie natknąć się można na pomniki i popiersia, np. gen. Elżbiety Zawadzkiej (cichociemna), Kargula i Pawlaka, albo Lengrena w postaci Filutka z „Przekroju”. O zabytkach toruńskich można było pisać epopeje, bo i rzeczywiście napisano je. Chciałbym jednak zatrzymać się nad tematem toruńskiej kultury, bo dzięki Wydziałowi Sztuk Pięknych UMK, miasto wydało Polsce, a nawet światu wielu mistrzów nie tylko pędzla, witrażownictwa, ale też restauratorów najważniejszych w świecie zabytków.

Toruńscy specjaliści od renowacji architektonicznych i malarskich w swoich kitlach pracują na rusztowaniach pod sklepieniami historycznych świątyń i obiektów muzealnych w Niemczech, Francji, Holandii oraz wielu innych miast zabytkowych świata. Świadczy to o klasie absolwentów. Wielu liczących się malarzy w Polsce to również absolwenci toruńskiej uczelni. Osobiście szczycimy się z Małżonką przyjaźnią z Marią Szurmiej, prywatnie wdową po naszym przyjacielu Wiesławie, kawalerze medalu honorowego Thorunium, któremu poświęciłem po Jego nagłej śmierci osobny post na moim blogu. Dzieła Marii podziwialiśmy na wernisażach i wystawach krajowych, w tym w Kazimierzu Dolnym n. Wisłą. Maria Szurmiej ukończyła studia na Wydziale Sztuk Pięknych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

 

Dyplom z malarstwa w 1977 roku w otrzymała w pracowni prof. Stanisława Boryswoskiego. Laureatka III Nagrody Prezydenta Miasta Torunia w konkursie “Dzieło Roku 2006”. Prace artystki znajdują się w zbiorach prywatnych oraz w instytucjach w kraju i zagranicą, a także w Muzeum Okręgowym w Toruniu i Muzeum Nadwiślańskim w Kazimierzu Dolnym nad Wisłą.

Przypomnę, że  toruńskim Uniwersytetem szczycą się inni znani absolwenci różnych wydziałów, m.in. Janina Ochojska, pisarz Janusz Wiśniewski, jazzmen, Bogdan Hołownia, prezydent miasta Torunia Michał Zaleski i wielu innych postaci znanych w gospodarce państwa i polityce. Na uwagę zasługuje wydział prawa, jeden z najlepiej ocenianych w kraju, oraz żadki bodaj w Polsce wydział astronomii, co jest zrozumiałe ze względu na patrona uczelni. Wydał on światu m.in. słynnego odkrywcę nowych planet profesora Aleksandra Wolszczana, który to opuścił nasz kraj po ponoć krzywdzących oskarżeniach rodem z IPN.
Pracuje obecnie na rzecz USA, a nie dla swojej ojczyzny. Słuchałem jego wywiadu w miejscowym radiu. Też kochał swoje miasto, podobnie jak ja, bo jest za co. Z goryczą mówił, że nie potrafi żyć i pracować w środowisku, gdzie religię stawia się ponad nauką. Pominąwszy niezbyt chwalebną instytucję, jaką jest chociażby Radio Maryja, ale też już zaszły incydent procesu sądowego po morderstwie popełnionym na ks.Popiełuszce, Toruń trzeba kochać. Dzisiaj po oddaniu do dyspozycji mieszkańców wielu nowoczesnych obiektów, jak nowy most przez Wisłę, halę sportową na europejskim poziomie, halę widowiskową, najładniejszy w Europie stadion żużlowy zwany „Motoareną”, szerokie i wygodne dla zmotoryzowanych rozwiązania komunikacyjne, tym bardziej Toruń ma się czym szczycić i to w dwójnasób. Vivat.

 

Fotki od góry:

1.Nowoczesne rozwiazania komunikacyjne z przeprawą przez Wisłę.

2.Rektorat UMK (fragment)

3.Ratusz miejski i pomnik Kopernika.

4.Malarka toruńska Maria Szurmiej.

5.Jeden z obrazów Marii

6.Prof. Aleksander Wolszczan, astronom światowej sławy, odkrywca nowych planet.